VỀ NGUỒN !: CHUYỆN CỔ TÍCH GIỮA ĐỜI THƯỜNG !

Các đại diện họ Đinh các tỉnh chụp hình lư niệm

Giữa những ngày nắng nóng của tiết trời miền Trung; tuy thời gian này ở đâu đó vẫn đang còn là ngày Xuân và của tiết Thanh minh. Tôi nhận được một cuộc điện thoại của Đinh Tấn Phước, anh báo cho tôi biết là đã nhận được lời mời của bà con Họ Đinh ở Quảng Nam – Đà Nẵng, mời tham dự cuộc gặp mặt của bà con Họ Đinh khu vực miền Trung lần thứ II vào ngày 26/04/2015, như dự kiến của chúng tôi trước đây. Tôi và anh đã thảo luận nhanh qua điện thoại một số công việc của buổi họp mặt sắp tới và thống nhất một số việc; mấy hôm sau anh gửi cho tôi một số thiệp mời để tôi mời một số đại biểu của khu vực Tây Nguyên về tham dự cuộc họp mặt. Với trách nhiệm của mình tôi đã tranh thủ về Đà Nẵng tham dự cuộc lễ.

Buổi họp mặt được tổ chức kết hợp với Lễ kỷ niệm lần thứ 1047 năm ngày Vua Đinh Tiên Hoàng lên ngôi Hoàng đế và lễ Khánh thành cổng Tam quan Nhà thờ chung của các tộc họ Đinh Quảng Nam – Đà Nẵng tại thôn La châu, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. Hầu hết BLL các tộc Họ Đinh của khu vực miền Trung đã cử đoàn đại biểu về tham dự cuộc lễ. Bà con sau 02 năm từ lần gặp mặt đầu tiên tại Huế nay gặp lại nhau tay bắt mặt mừng, nét mặt ai cũng rạng rỡ hân hoan và rất cảm động. Buổi lễ diễn ra sau đó tuy đơn giản nhưng trang nghiêm, bà con đã cùng thắp lên một nén tâm nhang trước bàn thờ đức Tiên Hoàng, cầu xin Ngài phù hộ cho con cháu của Ngài vững bước trên đường đời.

Lần lượt quý vị quan khách, đại diện các đoàn đại biểu họ Đinh và đại diện một số bà con họ Đinh của các quận, huyện trong khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng lần lượt được mời lên phát biểu. Với những lời hay ý đẹp, với những tâm tư tình cảm được bà con và quan khách nói ra, nhưng tất cả đều dành những lời tốt đẹp nhất cho những việc làm của các vị tiền bối trong Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng qua các thời kỳ. Cuối cùng là một bữa cơm thân mật do chủ nhà mời; bà con họ Đinh đã cùng nâng ly uống với nhau một ly rượu mừng ngày hội ngộ. Buổi lễ kết thúc trong buổi trưa cùng ngày, bà con lưu luyến chia tay hẹn lần tới được gặp lại nhau !

Thưa bà con trong toàn Bổn tộc ! hiện nay những phong tục tập quán, những lễ hội, những truyền thống văn hóa từ xa xưa của dân tộc, của các làng xã và của các Họ tộc đang được phục hồi rầm rộ. Những nét văn hóa tinh túy nhất trên “đất nước của các lễ hội ” này đang sống dậy, đang được phục hồi mạnh mẽ; những nhận thức sai lạc, những ý tường từng bị cho là hoài cổ đang chìm dần vào dĩ vãng.

Vận mệnh của dân tộc Việt đang hướng tới những ngày tươi sáng trước thềm của thế kỷ 21, trong bối cảnh đó không mấy ai biết được những việc làm cao đẹp của một số các vị cao niên và một số bà con họ Đinh của các tộc họ Đinh tại khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng, trước đây và hiện nay ? Một việc làm mà tôi có thể gọi là “ Chuyện cổ tích giữa đời thường ! ”.

Như chúng ta đều biết trong hai cuộc chiến tranh vệ quốc chống lại hai đế quốc hùng mạnh là Pháp và Mỹ, khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng là một trong những chiến trường ác liệt nhất. Đây là nơi có số lượng bà mẹ Việt Nam Anh hùng nhiều nhất Việt Nam; trong suốt cuộc chiến, nhất là trong chiến tranh chống Mỹ đây là nơi đổ nát tang thương nhất, những cánh đồng lúa xanh mướt thẳng cánh cò bay tại Điện Bàn hiện nay, thời điểm đó chỉ là những cánh đồng hoang đầy rẫy bom mìn. Nhân dân Quảng Nam phải rời bỏ làng xóm bị buộc phải vào sống chen chúc trong những khu đô thị, những ấp chiến lược, nhất là tại thành phố Đà Nẵng. Những ai đến Đà Nẵng trong trong giai đoạn 1968 – 1974 mới biết sự thật này, Đà Nẵng giai đoạn này bị biến thành một trại lính, một khu gia binh, một trại tập trung khổng lồ.

Nhưng trong những ngày ác liệt nhất với khói lửa và những mất mát của chiến tranh đó, vẫn có một số bà con họ Đinh ở đây ý thức được việc tìm về cội nguồn và kết gắn bà con trong cùng một dòng họ Đinh lại với nhau. Vào năm 1972 họ đã tìm cách liên lạc với một số bà con cùng dòng Họ tại khu vực, họ đã tìm kiếm và vận động các chi phái cùng nhau hợp lại và thành lập Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam do ông Đinh Văn Vĩnh ( Hội An) là chánh Tộc biểu, ông Đinh Hoán (tức Cửu Lư) ở La Châu là trưởng Hội đồng trưởng lão. Các vị cao niên này đã tìm cách sao lục phổ hệ gia phả cùa các chi phái; truy nguyên nguồn gốc từng chi phái, tìm kiếm mối dây liên kết giữa các khi phái và hệ thống lại nhằm tìm kiếm các bậc tiền hiền cao đời nhất của họ Đinh vào lập nghiệp tại xứ Quảng. Tiếc rằng cũng do chiến tranh loạn lạc, ý nguyện này cùa các vị tiền bối vẫn chưa thực hiện được trọn vẹn.

Sau khi hòa bình lập lại năm 1975, mọi người sau một thời gian dài ly tán đã quay về quê hương xây dựng lại làng xóm, xây dựng lại những gì đã mất. Sau khi ổn định cuộc sống, năm 1988 một số các vị cao niên có tâm huyết trong các chi phái họ Đinh tại Quảng Nam đã thành lập một Ban vận động để thành lập lại Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng.

Ngày 15 tháng 7 năm Canh Ngọ (1990), tại nhà thờ Đinh tộc làng La Châu, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, Hội Đồng Đinh Tộc thống nhất Quảng Nam – Đà Nẵng đã được thành lập, do ông Đinh Thăng (họ Đinh La Châu) làm Chánh Tộc biểu, với nhiệm kỳ 5 năm (1990 – 1995). Kể từ đây các chi phái Họ Đinh cùa khu vực Quảng Nam - Đà Nẵng đã có một tổ chức chung và sinh hoạt chung. Nhiệm kỳ thứ II (1996 – 2000) của Hội Đồng Đinh Tộc thống nhất Quảng Nam – Đà Nẵng đã quyết định tiến hành xây dựng một ngôi Nhà thờ chung của các Tộc Họ Đinh khu vực Quảng Nam - Đà Nẵng tại làng La Châu, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, ngày 12/9/1999 ngôi nhà thờ được khánh thành. Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng đã cử đoàn đại biểu ra cố đô Hoa Lư cung thỉnh tượng đức Vua Tiên Hoàng Đế về thờ tại ngôi Từ Đường đường này.

Kể từ đây, ngôi từ đường này là nơi thờ tự và sinh hoạt chung của bà con các Tộc Họ Đinh khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng.

Ngày 17/4/2008 (tức là ngày 10/3 năm Mậu Tý), Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng đã quyết định phụng lập 43 bài vị của các vị tiền hiền của các chi phái và cung thỉnh về Từ Đường an vị tại 3 gian hậu tẩm.

Tiếc rằng cho đến nay vẫn chưa xác định được Ngài Hoàng sơ Thủy Tổ - vị tiền Khai Canh của các Tộc Họ Đinh của khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng là ai ? Các vị cao niên trong các nhiệm kỳ của Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng đành phải lập bài vị của các vị tiền hiền của tất cả các chi phái và cung thỉnh về Từ Đường để thờ tự. Nhưng việc này cũng “ với mục đích là quy tụ lòng người về một mối, có nghĩa vụ bình đẳng, chung tay góp phần xây dựng Đinh tộc Quảng Nam – Đà Nẵng mỗi ngày thêm đoàn kết, phát triển không phụ tâm ý của tiền nhân” (như lời phát biểu của ông Đinh Công Tống với chúng tôi trong cuộc gặp mặt vừa qua).

Ngôi Từ Đường chung của các Tộc Họ Đinh Quảng Nam – Đà Nẵng ngày nay đã tọa lạc một cách vững chãi và bề thế trên một triền đồi với vị thế rất đẹp tại làng La Châu, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. Quá trình đó các công trình phụ cũng lần lượt theo thời gian được xây dựng nên, đã tạo nên một quần thể kiến trúc thờ tự, một Tổ Đình uy nghiêm giữa những cánh đồng lúa xanh mướt ở một vùng ven ngoại thành của thành phố Đà Nẵng đầy sôi động.

Đây là một ngôi Từ đường chung của các Tộc Họ Đinh của một tỉnh (thành) duy nhất trong cả nước cho tới nay, ngôi Từ đường được xây nên bằng công sức và tâm huyết của các vị tiền bối, bằng tiền tài vật lực của nhiều thế hệ bà con Họ Đinh Quảng Nam – Đà Nẵng ; để làm nơi thờ tự và sinh hoạt chung cho toàn thể bà con Họ Đinh trong khu vực Quảng Nam – Đà Nẵng. Đồng thời đây cũng là nơi duy nhất ở phía Nam thỉnh tượng Vua Đinh Tiên Hoàng từ cố đô Hoa Lư về thờ một cách chính thức, một việc làm mà ở nhiều nơi trong cả nước chưa làm được.

Cũng trong cuộc hội ngộ vừa qua (26/04/2015), qua lời giới thiệu của Thường trực BLL họ Đinh miền Trung & Tây nguyên khi biết tôi là người nghiên cứu về lịch sử và văn hóa Họ tộc, các vị trong Hội Đồng Đinh Tộc Quảng Nam – Đà Nẵng có nhờ tôi một số việc, tôi vui vẻ nhận lời và hứa sẽ thực hiện. Các anh có tặng cho tôi một bài thơ ngắn theo thể “ thất ngôn, bát cú ” rất hay, bài thơ được in trên một tờ giấy khổ A4. Xin tặng lại cho bà con đọc để suy ngẫm và để kết thúc bài viết này :

VẠN XUÂN TIẾP NỐI

Mười hai sứ loạn chẳng nhường ai,

Cứu vớt non sông cả dặm dài.

Tập trận cờ lau uy một thuở,

Xưng vương Vạn Thắng lực không phai.

Khởi đầu đế nghiệp lưu tiền sử,

Tiếp nối tông môn dẫn hậu lai.

Tổ đức nghìn thu luôn xán lạn,

Núi sông hưng vượng phát hiền tài.

Tác giả : Đinh Công Tôn

Tộc Đinh Công

Thanh Châu – Tân Phong